Klinik Toksikoloji
Başta ilaç, kozmetik, tarım ilacı, gıda katkı maddeleri, ev temizlik malzemesi ve endüstriyel kimyasallar olarak çok geniş bir alana yayılan bu ve benzeri maddeler, doza bağımlı olarak toksik etki gösterebilmektedirler. Klinik toksikoloji ise bu maddelerle meydana gelen zehirlenmelerin tedavisini üstlenen ve yeni tedavi yaklaşımlarının geliştirilmesi ile uğraşan, toksikolojinin alt dallarından birisidir. Klinik Toksikoloji, dünyada ilk defa 1968 yılında, Amerikan Klinik Toksikoloji Akademisi’nin kurulmasıyla, bilimsel olarak gündeme gelmiştir.
Bugün 14. Bilimsel Toplantısını da gerçekleştirdiğimiz, Klinik Toksikoloji Derneği, 16 Mayıs1996 tarihinde kurulmuştur. Derneğin şu anda kayıtlı 114 üyesi bulunmaktadır.
Klinik Toksikoloji Derneği kuruluşunun amacı:
Toksikoloji ile bilimsel konuları görüşmek, tartışmak, yayınlamak;
Klinik Toksikoloji alanındaki çalışmaları teşvik etmek, bu konuda doktorların daha yüksek düzeylerde eğitimlerinde yol gösterici olmak;
Dernek mensuplarının faaliyetlerini koordine etmek;
Üyeler arasında işbirliğini kurmak ve bunu teşvik etmek;
Eğitim amaçlı panel, sempozyum ve kongre düzenlemek olarak kısaca özetlenebilir.
Klinik Toksikoloji Derneği, bu amacına ulaşmak için aşağıdaki faaliyetleri gerçekleştirmiştir:
Klinik Toksikoloji Derneği tarafından düzenlenen ulusal ve uluslararası katılımlı toplantılar:
İlk toplantı: 2 Eylül 1996 tarihinde Bursa’da yapılmıştır. Bu toplantıda üyelerimizin birbirleriyle tanışması sağlanmış; ilginç olgu sunumları yapılmış ve ulusal düzeyde bilimsel aktivitelere başlama kararı alınmıştır.
İkinci toplantı: 14-15 Haziran 1997 tarihleri arasında Donanma Komutanlığı Gölcük Askeri tesislerinde yapılan bu toplantıda; ulusal düzeyde bilim insanlarının katılımıyla zehirlenmelerin tanı ve tedavisi tartışılmıştır.
Üçüncü toplantı: 20 Eylül 1997 tarihinde İstanbul Şişli Etfal Hastanesi’nde, ulusal düzeyde katılımla yapılmış toplantının ana konusunu “Karbon Monoksid Zehirlenmeleri” oluşturmuştur.
Dördüncü toplantı: 2 Mayıs 1998 tarihinde Pamukkale Üniversitesi’nin katkılarıyla, Denizli’de yapılan bu toplantıda “Mantar Zehirlenmeleri” ayrıntıları ile sunulup tartışılmıştır.
Beşinci toplantı: 11-13 Haziran 1999 tarihleri arasında Mudanya/Bursa’da yapılan 5. toplantıda “Genel Anestezikler, Organofosfatlar ve Salon Bitkileri ile Zehirlenmeler” konuşulup tartışılmıştır.
Altıncı toplantı: 7-9 Nisan 2000 tarihleri arasında Edirne’de yapılan 6. toplantının konusu “İlaç Zehirlenmeleri ve Ağrı kesicilerle Zehirlenmeler” olmuştur.
Yedinci toplantı: 18-20 Mayıs 2001 tarihleri arasında Derbent/İzmit’te yapılmış, “Genel Anestezikler-DNA hasarı-Gıdasal Antioksidanlar, Trisiklik Antidepressanlar, Bitkisel İlaç nedir? Zehir Danışma Merkezleri” konuları bu toplantıda ele alınıp tartışılmıştır.
Sekizinci toplantı: 19 Mayıs 2002 tarihinde Dr. Refik Saydam Merkezi Sıhhiye /Ankara’da yapılan 8. toplantı, “Antidot Mekanizmaları, Kimyasal Terör,Önlenmesi ve Tedavisi” ana konularını kapsamıştır.
Dokuzuncu toplantı: 17-19 Mayıs 2003 tarihleri arasında Sivas’ta yapılan 9. toplantının konuları; “Madde Bağımlılığın Toksikolojik Yönü, Organofosfat Zehirlenmeleri” olmuştur.
Onuncu toplantı: 20-22 Mayıs 2004 tarihleri arasında Mudanya/Bursa’da yapılmış, “Isırık ve Sokmalar konusu ile Karbon Monoksid Zehirlenmeleri” konuşulup tartışılmıştır.
Onbirinci toplantı: 18-20 Mayıs 2006 tarihleri arasında Erzurum ve Erzincan’da düzenlenmiş, “Besin Zehirlenmeleri” ana konu olmuştur.
I. Disiplinlerarası Toksikoloji Kongresi: Adli Tıp Derneği ile ortaklaşa 20-22 Nisan 2005 tarihleri arasında, Ankara’da I. Disiplinlerarası Toksikoloji Kongresi düzenlenmiştir. Disiplinlerarası olarak ilk kez düzenlenen bu kongrede, derneğimiz düzenleyici olarak görev yapmıştır.
Onikinci toplantı: 18-20 Mayıs 2007 tarihleri arasında Mudanya’da yapılan 12. Toksikoloji Derneği Toplantısı ve II. Disiplinlerarası Toksikoloji Kongresi birlikte olarak derneğimiz tarafından düzenlenmiştir. “Çevre” ana başlığı altında, “Çevre kirlenmesi ve Agroterörizm” konuları ele alınmış olup, konularında tanınan saygın yabancı bilim insanlarının da konuşmacı olarak katıldıkları bu toplantı ile uluslararası katılımlı niteliği kazanılmıştır.
Onüçüncü toplantı: 16-19 Mayıs 2008 tarihleri arasında Trabzon KTÜ Osman Turan Kongre Merkezinde yapılan toplantıda “Deniz Canlıları ile Zehirlenmeler, İlaç Güvenirliliği, Deli Bal ve Oksijen İlaç mı Zehir mi?” gibi konular, uzman konuşmacılar tarafından ele alınarak işlenmiştir.
Ülkemizdeki tıp fakültelerinin ve eğitim araştırma hastanelerinin tamamına yakınında derneğimizin üyeleri bulunmaktadır. Tamamına yakını anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanı olan üyelerimizin katkılarıyla, derneğimiz ülkenin çeşitli bölgelerine giderek bu bölgelere özgü sorunları saptayarak toksikolojik açıdan o bölgeye katkıda bulunmaktadır. Derneğimiz ayrıca, tıp eğitimleri sırasında, toksikoloji konusunda yetersiz öğrenim gördüğü düşünülen doktorlarımıza ulaşarak bu eksikliği bir nebze olsun gidermek amacı gütmektedir.
Her yıl düzenli olarak yaptığımız bilimsel toplantılarımıza, Üniversiteler, Sağlık Bakanlığı, GATA v.b. gibi kurumlardan katılan bilim insanlarının büyük katkıları bulunmaktadır. Ayrıca bu toplantılarda katılımcılar birbirleri ile tanışma ve ortak proje yapma olanağı da bulmaktadırlar.
Derneğimizin organize ettiği bu toplantılarda ele alınan ana konuların dışında ilginç olgu sunumları, istatistiksel ve klinik çalışmalarla Türkiye verileri gündeme getirilmekte, genç araştırmacıların eğitimleri ve sunu yaparak katkıda bulunmaları sağlanmaktadır.
Dernek tüzüğümüzde de yer verilen “Dernekler Kanunu’nun kurallarına uygun kurulmuş derneklerle ortaklaşa toplantı ve çalışmalar yapar” ifadesi gereği yapılan çalışmalarımız arasında;
TARD ile işbirliği
Derneğimiz Mayıs 1996 tarihinde kurulmuş olup üyelerimizin tamamına yakını Anesteziyoloji ve Reanimasyon uzmanı olup, bunların da çoğu TARD üyesidir. Her yıl düzenli olarak ve uluslararası katılımlı olarak düzenlenen TARD Kongrelerinde, derneğimiz üyeleri panelist, konuşmacı ve bildiri sunarak katkıda bulunmaktadır.
Türk Yoğunbakım Derneği ile işbirliği
Her 2 yılda bir düzenli olarak ve uluslararası katılımlı olarak düzenlenen Türk Yoğunbakım Derneği Kongrelerinde, derneğimiz üyeleri, konuşmacı olarak ya da bildiri sunarak katkıda bulunmaktadır.
Disiplinlerarası Toksikoloji Kongresi
Farklı bilim dallarında toksikoloji konusuyla ilgili bilim insanlarının biraraya gelmesini sağlayan ve derneğimizin öncülüğünde gerçekleştirilen I. Disiplinlerarası Toksikoloji Kongresi 20 -22 Nisan 2005 tarihleri arasında; II. Disiplinlerarası Toksikoloji Kongresi ise 18 -20 Mayıs 2007 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir.
Diğer Faaliyetler:
Derneğin kurulduğu aynı yıl, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde “Uludağ Zehir Danışma Merkezi” de kurulmuş ve bu merkez derneğin kurucularından oluşan bir grupla 24 saat danışmanlık hizmeti vermeye başlamıştır.
Telefon ve faksla ülkenin ve Marmara Bölgesinin çeşitli yörelerinden gelen başvurulara cevap veren merkez, uzun yıllar derneğin merkezi olarak da görev yapmıştır.
Halkı bilgilendirmek amacı ile çeşitli toplantılar düzenlenmiş; yazılı ve görsel medyada konu işlenmiş; genel ve bölgesel zehirlenme hakkında broşürler yayınlanarak dağıtılmıştır.
15 -16 Kasım 2007 tarihinde İstanbul Askeri Müze ve Kültür Sitesinde, Kasımpaşa Asker hastanesi Komutanlığınca düzenlenen “Boğaz Kazaları ve Toksik Kimyasal Maddelerin İnsan-Çevre Sağlığına Etkileri Sempozyumu”nun hem organizasyonunda hem de konuşmacı olarak derneğimiz üyeleri yer almıştır.
T.C Sağlık Bakanlığı Hıfzısıhha Mektebi tarafından I.Basamak Sağlık Mensuplarına yönelik “Zehirlenmeler ve Tedavi” kitabının hazırlanması çalışmalarına derneğimizin başkanı olarak Prof.Dr.Gürayten Özyurt katılmıştır.
Derneğimizin aktiviteleri sırasında Klinik Toksikoloji üst eğitiminin gerekliliği vurgulanmış; bu konudaki yandal açılması için yetkili kurumlara başvurular yapılmış ve takip edilmiştir.
Derneğimiz üyelerinin lisansüstü eğitim yapmaları özendirilmiş, bunun sonucu olarak 5 üyemiz, Klinik Toksikoloji alanında doktora çalışmalarını tamamlayarak doktora derecesi almışlardır.
Sonuç:
Yukarıda söz edilen 12 yıllık süreçte çalışmalarımızı son derece kısıtlı olanaklarla üyelerimizin büyük özverileri ile gerçekleştirilmiştir. On iki yıllık süre sonunda gittikçe artan üye sayımız ve ortaya konulan çalışmalarımız ile daha ileri hedefler belirleme ve gerçekleştirme aşamasındayız.
Anesteziyoloji anabilim dalı çatısı altında, klinik toksikoloji bilim dalının oluşması için ilgili yerlerle iletişim kurup girişimlerde bulunulması. Bu girişimlerin sonuç vermesi halinde Klinik Toksikoloji yan dalında ülkemizin ihtiyacı bulunan yan dal uzmanlarının yetişmesini özendirmek ve sağlamak.
Ulusal Toksikoloji toplantılarımızı, bir yıl “Ulusal Klinik Toksikoloji Kongresi”; takip eden yıl ise uluslararası katılımların da hedeflendiği “Disiplinlerarası Toksikoloji Kongresi” nin aksatılmadan yapılması,
Uluslararası Klinik Toksikoloji Kongrelerine, derneğimiz üyelerinin konuşmacı, panelist ve bildirili olarak daha çok sayıda katılımlarının özendirilmesi ve desteklenmesi,
Ulusal ve özellikle uluslararası yapılacak bilimsel toplantılarda derneğimizin “Türk Klinik Toksikoloji Derneği” ismiyle yer alması ve bu konuda girişimlerde bulunulması,
Uluslararası toplantılarda kullanılacak “Türk Klinik Toksikoloji Derneği” ismi, derneğimizin ilerde düzenleyeceği ulusal toplantılarda yabancı bilim insanlarının katılımında kolaylık sağlayacaktır.